เทคนิคการสอนเพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนมีความคิดสร้างสรรค์

ความคิด เป็นกระบวนการทางสมองของมนุษย์ซึ่งมีศักยภาพสูงมากที่ทำให้มนุษย์ต่างไปจากสัตว์โลกอื่นๆตั้งแต่อดีตกาล มนุษย์มีความสามารถในการคิดในแต่ละยุคแต่ละสมัยมนุษย์ต่างพยายามคิดค้นหาคำอธิบายเกี่ยวกับความคิดซึ่งแฝงอยู่ในเรื่องของการเรียนรู้เอาไว้อย่างหลากหลาย การศึกษาแนวคิดนอกจากจะเป็นพื้นฐานสำคัญที่จะช่วยให้เกิดความเข้าใจในแนวคิดใหม่ๆแล้วยังเป็นการทบทวนภูมิปัญญาของนักคิดในอดีต เพื่อนำมาเป็นแนวทางในการพัฒนาความสามารถทางการเรียนรู้และจัดการศึกษาได้

ความคิดสร้างสรรค์ คือ ความคิดจินตนาการประยุกต์ที่สามารถนำไปสู่สิ่งประดิษฐ์คิดค้นพบสิ่งใหม่ๆซึ่งเป็นลักษณะที่คนอื่นคาดไม่ถึงหรือคนอื่นมองข้าม ความคิดสร้างสรรค์มีความสำคัญต่อมนุษย์และผู้เรียนเป็นอย่างมาก เพราะความคิดสร้างสรรค์จะทำให้มนุษย์มีความสามารถ เผชิญกับปัญหา สามารถวางแผน และเผชิญชีวิตฟันฝ่าอุปสรรคต่างๆได้อย่างไม่จำนนต่อปัญหา กล่าวคือ ความคิดสร้างสรรค์เป็นกระบวนการทางความคิดที่มีความสำคัญต่อเด็ก ทำให้เด็กสามารถสร้างความคิด สร้างจินตนาการไม่จนต่อสถานการณ์หรือสภาพแวดล้อมที่กำหนด หากได้รับกระตุ้นหรือการพัฒนาพลังแห่งการสร้างสรรค์จะทำให้เด็กเป็นคนมีอิสระทางความคิด มีความคิดฉีกกรอบและสามารถคิดหาหนทางสร้างสรรค์แปลกใหม่ได้เสมอ ความคิดสร้างสรรค์เป็นทักษะที่สามารถจะพัฒนาให้เกิดขึ้นได้ตามศักยภาพของแต่ละบุคคล ด้วยวิธีการที่หลากหลาย เช่น การฝึกการแก้ปัญหาในทางสร้างสรรค์ การใช้เทคนิคการระดมสมอง การใช้แบบฝึกความคิดสร้างสรรค์ และอีกหลายวิธี ซึ่งเทคนิคการสอนเพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนมีความคิดสร้างสรรค์นั้นมีหลายวิธี วิธีหนึ่งที่สามารถนำมาเป็นแนวทางพัฒนาให้ผู้เรียนเกิดความคิดสร้างสรรค์ ก็คือ การใช้เทคนิคแผนผังความคิด ที่สามารถจะนำมาใช้พัฒนาความคิดสร้างสรรค์ได้ กล่าวคือ แผนผังความคิด เป็นเทคนิควิธีการสอนที่ผู้สอนสามารถนำไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญให้ผู้เรียนได้คิดได้ปฏิบัติด้วยตนเอง ผู้เรียนสามารถนำไปใช้ในการเรียนรู้ในการพัฒนาความคิด การรวบรวมข้อมูล การถ่ายข้อมูล แผนผังความคิด นอกจากจะใช้ในประมวลความรู้แล้วยังใช้เป็นเครื่องมือทางการคิดได้เป็นอย่างดี เนื่องจากการสร้างความคิดมีลักษณะเป็นนามธรรมอยู่ จำเป็นต้องมีการแสดงออกให้เห็นเป็นรูปธรรม แผนผังความคิดเป็นรูปแบบการแสดงออกของความคิดที่สามารถมองเห็นและอธิบายได้อย่างชัดเจนและประหยัดเวลา

ฉะนั้น เทคนิคการสอนจะกระตุ้นให้ผู้เรียนมีความคิดสร้างสรรค์ได้ดีหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับว่า ผู้สอนใช้เทคนิคอย่างไรในการสอน และนำมาบูรณาการกับผู้เรียนอย่างไรให้ครบถ้วนตามหลักสูตรที่กำหนด สิ่งสำคัญที่ครูควรคำนึงถึง คือ เน้นผู้เรียนเป็นหลัก พยายามให้ผู้เรียนเรียนรู้ด้วยตนเอง ครูเป็นเพียงผู้ชี้นำเพื่อนำพาผู้เรียนให้มีความคิดสร้างสรรค์นั่นเอง